Quản Lí Thời Gian Hiệu Quả
Trong những chủ đề về phát triển bản thân, quản lí thời gian như thế nào cho hiệu quả là điều được bàn luận rất nhiều. Có một sự thật không thể chối cãi, thời gian là thứ duy nhất “hiếm” trên đời này. Một khi thời gian đã trôi qua, dù là 1 giây, hay 1 tích tắc, thì chúng ta cũng không tài nào lấy lại được.
Mình đã từng thử các phương pháp quản lí thời gian hiệu quả được giới thiệu bởi nhiều người khác nhau. Từ nhỏ, Bố mình đã dạy về việc thiết lập thời gian biểu. Lớn lên, cũng có nhiều người giới thiệu sử dụng Google Calendar hay Outlook Calendar hay các chương trình, phần mềm, ứng dụng tương tự để lập thời gian biểu. Tuy nhiên, mình vẫn chưa cảm thấy hoàn toàn thoải mái với một phương pháp nào, cho đến gần đây.
2 tháng trở lại đây, mình cảm thấy bản thân hơi ủ rũ, nghiện mạng xã hội nhiều hơn, và đọc truyện xem phim ngôn tình Trung Quốc vô tội vạ. Mình gọi “vô tội vạ” là vì trước đây mình vẫn đọc vẫn xem, nhưng mình làm theo thứ tự, chứ không xem 2 phim và đọc 2 truyện cùng một lúc, và cái nào thì mình cũng chỉ lướt lướt qua mà không đọng lại gì. Giống như kiểu, mình bị mất động lực, không muốn làm gì cả ấy. Thế là hành trình tìm lại chính mình bắt đầu.
Bài viết không có tiếp thị liên kết.
1. Xác định ưu tiên và giới hạn của bản thân
Cuộc sống hiện đại có rất nhiều tình huống khiến chúng ta mất tập trung, lạc ra khỏi những mục tiêu quan trọng. Vậy nên, việc xác định ưu tiên của bản thân sẽ là bước đệm định hướng hành động của bạn.
Nếu ưu tiên của bạn là hoàn thành nhiệm vụ A vừa dài vừa khó, thì trước khi bạn làm xong, việc dành ra 1 tiếng đồng hồ để làm giúp đồng nghiệp một công việc nào đó không quan trọng bằng là khá không thực tế.
Xác định ưu tiên của bản thân cũng đồng thời đặt ra giới hạn cho cả bạn và những người khác. Bạn sẽ biết khi nào cần phải từ chối, và sẵn sàng vui vẻ từ chối khi những yêu cầu chưa phù hợp với lượng thời gian cho phép.
2. Lập thời gian biểu với ứng dụng Structured
Từ nhỏ đến lớn, mình đã từng thử lập thời gian biểu với mong muốn quản lí thời gian hiệu quả qua vô vàn hình thức: làm trên MS Word rồi in ra, cài màn hình điện thoại, cài màn hình laptop, dùng ứng dụng lịch có sẵn trên iPhone, dùng Outlook Calendar, viết sổ tay, thậm chí dùng MS Excel. Không một hình thức nào mình sử dụng quá 2 tuần, vì mỗi phương pháp đều có những thuận tiện và bất tiện riêng.
Structured thực sự là vị cứu tinh của mình trong giai đoạn này. Nó buộc mình phải vào khuôn khổ về mặt thời gian, và dù giai đoạn đầu có hơi khoai khi mình chỉ thực hiện được khoảng 50% mục tiêu đề ra, nhưng 50% đã tốt hơn rất nhiều so với lướt mạng xã hội cả ngày.
Structured là ứng dụng lập thời gian biểu. Mỗi chủ nhật, mình sẽ dành ra 1 tiếng để lên kế hoạch cho tuần sau. Mình cần một ứng dụng mà có thể cho mình thấy hoạt động cả ngày một cách dễ dàng, và nó phải dễ dùng, nhanh và tiện trên điện thoại. Mình muốn tách biệt nó với iPhone Calendar vì mình dùng iPhone Calendar chỉ để đánh dấu những sự kiện đặc biệt, những lịch hẹn quan trọng, nhờ đó mình sẽ không bị lỡ. Đồng thời, iPhone Calendar đồng bộ được vào Structured, từ đó mình có thể lập thời gian biểu của những công việc hàng ngày như đi gym, ăn uống tắm giặt, v.v…
Mình dùng bản trả phí, với chi phí 9,99 GBP/năm, tương đương 26.000 VND/tháng.
3. Ngăn chặn cám dỗ với ứng dụng One Sec
Mình từ trước đến nay khá tự tin trước khả năng giữ mình trước cám dỗ. Có thể mình sẽ thử, nhưng thông thường vì cám dỗ chẳng có tác dụng gì, mà những thứ không hiệu quả sẽ làm mình cả thèm chóng chán, vì thế cũng không ai cần phải quản lí việc mình dùng thời gian vào việc gì, kể cả khi còn đi học.
Gần đây, mình bị mất tâm trạng, hay lơ tơ mơ, không tha thiết lắm với những điều trước đây mình hứng thú. Sau 2 tháng, khi những mục tiêu không đạt được như mong đợi, mình hiểu ra bản thân đang dần chệch hướng và cần phải xoay chuyển tình thế. Khi những áp lực của cuộc sống vẫn ở đó và chẳng biến đi đâu cả, thậm chí theo thời gian nó còn nhiều lên, mình không muốn thụ động trông chờ vào những tác động khách quan. Thay vào đó, mình sẽ chủ động từ phía bản thân trước, chí ít mình cũng cố gắng làm những gì có thể.
Mình ban đầu sử dụng chức năng Screen Time của iPhone để chặn mạng xã hội và các ứng dụng, trang mạng đọc truyện và xem phim ngôn tình Trung Quốc. Tuy nhiên, chức năng này chưa đủ “thô bạo”, việc có thể bỏ qua nó một cách quá dễ dàng khiến nó rốt cuộc chẳng có tác dụng gì với mình cả. Trong công cuộc đu idol Ali Abdaal, Anh ấy có giới thiệu ứng dụng One Sec và mình tải về dùng thử.
One Sec, trước khi cho phép mình vào mạng xã hội hay những trang web, mình sẽ phải hít thở 10 giây để suy nghĩ lại liệu thực sự có cần thiết hay không. Mỗi lần mình muốn vào những ứng dụng hay những trang này trong 24 tiếng, thì lần tiếp theo mình sẽ phải chờ thêm 10 giây nữa (là 20 giây), và cứ thế tăng dần. Từ đó, mình sẽ chỉ vào khi thực sự rất cần thiết, hoặc thậm chí tối đa chỉ 1 lần mỗi ngày nếu mình muốn giải trí. Dù nghe có vẻ hơi khắt khe, nhưng bài học từ cuốn sách ♡ Thay Đổi Tí Hon Hiệu Quả Bất Ngờ ♡ là “Nếu bạn muốn tạo một thói quen tốt, hãy làm cho nó thật dễ dàng vào, càng dễ để thực hiện càng tốt. Điều ngược lại cũng đúng, hãy làm cho các thói quen xấu càng khó thực hiện càng tốt.”
One Sec là ứng dụng có thể liên kết với Structured, đúng là một mũi tên trúng hai đích. Mình đã cài đặt là nếu mình đang trong thời gian mình cần phải làm gì đó ở Structured (như viết blog, tập gym, thiền, đọc sách, v.v…) thì One Sec sẽ chặn mình vào mạng xã hội hay các trang web. Mà kể cả khi mình có chơi ăn gian lách luật để vào được, thì mình vẫn phải chờ rất nhiều giây 😂
Mình dùng bản trả phí, với chi phí 9,99 GBP/năm, tương đương 26.000 VND/tháng.
4. Áp dụng Pomodoro
Chắc hẳn bạn đã nghe về phương pháp này rất nhiều, nếu bạn quan tâm đến chủ đề quản lí thời gian hiệu quả. Mình đã mất 2 năm để tìm ra cách áp dụng phương pháp Pomodoro phù hợp nhất cho bản thân.
Pomodoro là phương pháp chia công việc thành các khoảng thời gian, thường là 20-30 phút, giữa mỗi khoảng là giải lao 5 phút. Mục đích của phương pháp này là nâng cao sự tập trung, hạn chế những gián đoạn không cần thiết. Anh Ali Abdaal sử dụng chức năng hẹn giờ trên máy tính bảng, nhưng mình lại không có nhu cầu mua. Mình đã từng thử cài các loại báo thức và hẹn giờ khác nhau, nhưng vì nó hơi thủ công và mình phải cài đặt lại hoặc nhấn nút mỗi lần đến giờ nên khá bất tiện.
Trong vòng vài tháng trở lại đây, mình sử dụng chức năng tập trung trên đồng hồ laptop. Mình cài đặt khoảng thời gian mình muốn làm việc (3 tiếng, 4 tiếng) trước khi nghỉ dài (ăn trưa, tan ca) và đồng hồ sẽ tự chia thời gian Pomodoro cho khít vừa đủ. Từ đó, mình chỉ cần cài đặt 1-2 lần trong cả ngày một cách dễ dàng và nhanh chóng.
5. Thiền
Cho dù bạn cố gắng cách mấy mà tâm bạn không tịnh thì bạn sẽ mất đi động lực để sử dụng thời gian một cách hiệu quả. Đấy là nguồn cơn của việc mình đi chệch quỹ đạo, khi mình không kiểm soát được tốt những áp lực từ cuộc sống xung quanh. Giải pháp cho điều này đối với mình là thiền. Thiền ở đây không mang ý nghĩa tìm kiếm những giá trị tâm linh, mà thay vào đó chỉ là dành ra 10 – 15 phút mỗi ngày cho bản thân, ưu tiên chính mình, ưu tiên hiện tại.
Thông thường mình thiền ngay khi vừa thức dậy, sử dụng những bài trên kênh Goodful. Mình cũng tải ứng dụng Plum Village của thiền sư Thích Nhất Hạnh nhưng chưa chú tâm tìm hiểu và thử, chắc để một thời điểm nào đó trong tương lai. Dù chỉ 10 – 15 phút mỗi ngày, thay vì lướt điện thoại lung tung khi vừa ngủ dậy, thiền chuẩn bị cho mình chào ngày mới với nhiều năng lượng tích cực hơn. Cộng thêm một tách trà xanh hoa nhài là số dzách 🤤
—
Giai đoạn này mình đang khá tận hưởng hệ thống cách mình quản lí thời gian, dù hiệu quả vẫn còn phải kiểm chứng, nhưng bước đầu mình cảm thấy khá ổn. Những phương pháp mình từng mong muốn nhưng chưa tìm thấy cách áp dụng hiểu quả nay đã được giải quyết.
10.08.2023
Nếu bạn có điều kiện và yêu thích bài viết Quản Lí Thời Gian Hiệu Quả, hãy cân nhắc ủng hộ blog giúp mình duy trì sáng tạo nội dung miễn phí và phi lợi nhuận.
Bài viết thuộc chuyên mục Phát Triển Bản Thân > Tối Ưu Hoá Cuộc Sống.